Wat is de watervalmethode?

Een aantal projectmanagementmethoden zijn gebaseerd op de watervalmethode. Het model van Royce is daar een voorbeeld van, net zoals het zogenaamde sashimi-model. Sommige projectmanagers blijven echter vasthouden aan de basis en geven de voorkeur aan de watervalmethode. Daar hoeft niks mis mee te zijn, maar het is wel zo dat de watervalmethode lang niet voor alle projecten geschikt is.

Betekenis van watervalmethode

De watervalmethode is een projectmanagementmethode van het eerste uur en wordt nog steeds vaak toegepast bij softwareontwikkeling. De ontwikkeling verloopt daarbij als een waterval van boven naar beneden en doorloopt daarbij een aantal vastgestelde fasen, zijnde:

• Definitie, studie en analyse
• Basisontwerp
• Technisch ontwerp of detailontwerp
• Bouw
• Testen
• Integratie
• Beheer en onderhoud

In de praktijk wordt de watervalmethode echter ook voor andere projecten gebruikt, waarbij de fasen anders worden ingevuld. Het stramien blijft echter identiek en gaat van algemeen naar specifiek, waarbij altijd eerst het project wordt uiteengezet, er activiteiten en taken volgen en er uiteindelijk ook aandacht gaat naar een goede nazorg.

Voordelen van de watervalmethode

Het gebruik van de watervalmethode kent een aantal voordelen. Omdat bij de watervalmethode een fase steeds volwaardig moet zijn afgewerkt vooraleer naar een volgende fase wordt overgegaan, worden fouten sneller opgemerkt en zijn ze vaak eenvoudiger op te lossen.

Daarnaast is het zo dat er een sterke nadruk wordt gelegd op duidelijke doelstellingen en een verregaande documentatie, wat bij de nieuwe projectmanagementmethoden vaak minder nadrukkelijk voorop wordt gesteld. Hierdoor is de watervalmethode uitermate geschikt voor ingewikkeldere projecten die een langere tijdspanne behelzen, waarbij verloop van personeel niet ongewoon is. Nieuw personeel beschikt dan over de nodige documentatie om zich meteen in het project te integreren. Ook voor medewerkers heeft zo’n rechttoe-rechtaanmethode voordelen, zeker wanneer ze gelijktijdig aan meerdere projecten werken en het overzicht al eens dreigen te verliezen.

Ten slotte kan de watervalmethode eenvoudig naar je hand worden gezet. Het is mogelijk om nieuwe acties, mijlpalen en zelfs terugkoppelmomenten te voorzien. Zo’n terugkoppelmoment is dan een fase op zich en pas na het uitvoeren van eventuele wijzigingen wordt er opnieuw naar een volgende fase overgegaan.

Nadelen van de watervalmethode

Het voornaamste probleem van de watervalmethode is dat het onvoldoende rekening houdt met externe factoren, zoals wijzigende eisen van de opdrachtgever. De watervalmethode werkt alleen goed als het vooraf duidelijk is wat het einddoel is en als er onderweg geen wijzigingen mogen optreden. Ook andere externe wijzigingen, zoals bijvoorbeeld de regelgeving bij een bouwproject, maken de watervalmethode moeilijker toepasbaar.

Daarnaast is er bij de watervalmethode vaak sprake van tijdverspilling. Er moet steeds worden gewacht op de afronding van de volgende fase, terwijl sommige taken van een volgende fase eigenlijk al kunnen worden uitgevoerd. De designer wacht bijvoorbeeld op de teksten van de tekstschrijver vooraleer er een website wordt ontworpen, terwijl het perfect mogelijk is om naast elkaar te werken als er vooraf concrete afspraken zijn gemaakt. Voor projecten waarbij een snelle oplevering noodzakelijk is, is de watervalmethode dus minder geschikt.

Omdat de watervalmethode de nadruk legt op documentatie, is het vaak een duurdere projectmanagementmethode. Daarom raden we het ook enkel aan voor projecten die ook echt nood hebben aan een uitgebreide documentatie. Bij kleinere projecten is de watervalmethode dan ook minder geschikt.

Ten slotte gebeurt de integratietest als een van de laatste stappen in het ontwikkelingsproces. Dit houdt risico’s in en kan problemen veroorzaken wanneer de integratietest niet naar wens verloopt. Ook hierom moet het vooraf duidelijk zijn welke eisen aan het project worden gesteld zodat de integratietest geen grote problemen kan opleveren.